Năm 1997, khi Clay Christensen xuất bản The Innovator’s Dilemma,
ông vẽ ra một mô hình rất rõ ràng:
Công nghệ mới phá vỡ thị trường cũ từ dưới lên.
Nó bắt đầu ở nơi bị xem thường.
Nơi không ai để mắt đến.
Nơi không đáng đầu tư.
Giống như chiếc Toyota Corona – nhỏ bé, rẻ tiền –
một “đồ chơi” mà các hãng xe Mỹ cười khẩy.
Cho đến khi nó âm thầm chiếm lấy toàn bộ thị trường bị bỏ quên.
Stablecoin – trong thế giới tài chính hôm nay –
có vẻ như cũng khởi đầu như thế.
Một phiên bản nghèo nàn, thiếu tin cậy của USD.
Một thứ tiền ảo bên rìa.
Không ai nghĩ nó sẽ làm được gì ngoài rửa tiền, đầu cơ, và thanh toán chui.
Stablecoin từng là…
tiền cho vùng ven.
tiền ở nơi ngân hàng không thèm ngó đến.
Nhưng rồi, giống như Toyota...
nó len lỏi vào mọi ngõ ngách của hệ thống.
Visa và Mastercard bắt đầu tích hợp nó.
BlackRock – gã khổng lồ trị giá hàng nghìn tỷ USD – chấp nhận nó.
Ngay cả Fed, ECB, và các ngân hàng trung ương…
cũng phải ngồi xuống.
Lắng nghe.
Và bàn bạc nghiêm túc.
Nhưng khác với mô hình Christensen,
stablecoin không được “âm thầm trưởng thành”.
Nó không bị lơ là.
Không bị coi nhẹ.
Không bị bỏ quên.
Từ khi vừa ló đầu,
nó đã bị các ông lớn nhìn chằm chằm —
như bầy sói quan sát một chú cừu non.
Họ không coi thường nó.
Họ sợ nó.
Và vì sợ, họ kiểm soát.
Bạn có thể thấy rõ điều này.
Chỉ cần nhìn vào cách các nhà quản lý liên tục nhắm vào stablecoin.
Không có sự phớt lờ nào ở đây.
Chỉ có giám sát.
Điều tra.
Luật lệ.
Rào chắn.
Tại sao?
Vì stablecoin không chỉ là bản sao số hóa của đồng đô la.
Nó là một mô hình mới của tiền.
Stablecoin không yêu cầu niềm tin vào chính phủ.
Không yêu cầu lòng tin vào ngân hàng trung ương.
Bạn chỉ cần tin vào:
– mã nguồn,
– toán học,
– và một mạng lưới mà bạn có thể kiểm chứng trực tiếp.
Đó là niềm tin phân phối, không còn tập trung.
Và chính vì vậy…
nó trở thành mối đe dọa hiện hữu với hệ thống cũ.
Một thứ vừa đáng ngờ,
lại vừa… không thể bỏ qua.
Stablecoin, vì thế, rơi vào một nghịch lý chưa từng thấy:
Nó vừa là cuộc cách mạng.
Vừa là đứa trẻ bị theo dõi từ khi mới sinh.
Không được phép lớn lên âm thầm.
Không được trưởng thành theo lẽ tự nhiên.
Nó bị vây hãm từ lúc mới ra đời —
bởi chính những gã khổng lồ mà nó từng muốn thay thế.
Tương lai stablecoin vì vậy rất khó đoán.
Nó có thể:
– giải phóng tiền tệ toàn cầu.
Hoặc:
– bị kiểm soát triệt để bởi các định chế tài chính hiện hữu.
Nhưng có một điều chắc chắn:
Nó sẽ không biến mất.
Stablecoin sẽ tiếp tục lan rộng.
Tiếp tục buộc thế giới phải suy nghĩ lại —
về tiền,
về quyền lực,
và về thứ ta thực sự đang tin tưởng.
Câu hỏi cuối cùng là:
Ai sẽ dẫn dắt tương lai này?
Những người tạo ra stablecoin?
Hay những người từng coi thường nó —
giờ đang cố chiếm lấy nó?
Và câu trả lời ấy…
phần lớn phụ thuộc vào bạn.
Vì trong thế giới này,
mỗi đồng stablecoin bạn nắm giữ
không chỉ là tiền.Mà là một lá phiếu cho tương lai bạn muốn sống trong đó.