Hầu hết các blockchain mục đích chung (general purpose) và dự án trên nó sẽ dead dần nếu không tìm được mũi nhọn.
Chúng ta đã có quá nhiều mạng lưới blockchain nhưng nhìn ngược trở lại chỉ có vài mạng lưới có người dùng thật sự.
Trước tiên, xét bề nổi blockchain có 2 tệp người dùng là #consumer và #investor.
Nhóm consumer hiện tại vô cùng ít và thường nhóm này cũng không quan tâm tới blockchain là gì, thứ họ dùng là tính năng sản phẩm. Nên về bản chất blockchain chỉ còn lại một tệp người dùng duy nhất là investor, bao gồm các nhà đầu tư, airdrop farmer, yield farmer và market maker. Nên đừng lấy làm lạ khi thị trường thuần PvP.
Trong investor thì lại chia thành 2 nhóm nhỏ là smart money và degen money, hiểu nôm na là dòng tiền thông minh và dòng tiền cờ bạc.
Dòng tiền cờ bạc thì nhanh nhạy, linh hoạt, uyển chuyển, nhỏ và luôn có mặt cùng sự chú ý của thị trường. Nơi nào có khả năng khai thác lợi nhuận, nơi đó có mặt của degen money. Nhưng dễ đến thì dễ đi, độ trung thành của nhóm này bằng 0, dòng tiền sẽ rời đi ngay khi không còn sự chú ý.
Dòng tiền thông minh hay dòng tiền nghiêm túc cũng giống dòng tiền cờ bạc, chỉ hướng tới một mục tiêu duy nhất là lợi nhuận nhưng khác ở chỗ nó dựa trên một hệ thống cơ sở lý luận và phân tích. Bởi vì đặc điểm nhóm này là khối lượng cực lớn, họ không dễ dàng luân chuyển hoặc khai thác ở những nơi thanh khoản yếu. Và cũng không thể đưa chúng đến những nơi có rủi ro tiềm tàng. Nhóm này còn được gọi là đầu tư theo giá trị.
Do vậy để thu hút được nhóm smart này phân tích cơ bản của mạng lưới và dự án phải vững chắc, không cứ đơn giản là chạy mấy chương trình incentives hoặc vẽ game như cho nhóm degen money.
Nếu để ý bạn sẽ thấy rằng, các dự án sống dai nhất trong thị trường là các nhóm phục vụ cho smart money và kiếm được real revenue. Đó là các L1 tích luỹ giá trị, các sàn giao dịch tập trung và phi tập trung, các dự án yield farming no ponzi, stablecoin, wallet, oracle, privacy.
Còn nhóm các dự án phục vụ degen money thường là trend đến rồi đi.
Đến cuối cùng blockchain, crypto sẽ chỉ là công cụ, các lý thuyết xây dựng sản phẩm sẽ quay lại với truyền thống: supply demand, market segment, brand positioning, 4Ps, 7Ps. Và các blockchain, các dự án không có định vị, yếu định vị và sai định vị sẽ dần bị đào thải.
"Cuối cùng, mọi thị trường đều trở thành cuộc đua song mã" - 22 quy luật bất biến trong marketing - Al Ries, Jack Trout.