SuiNetwork

Ngày 22 tháng 5 năm 2025, sàn giao dịch phi tập trung Cetus Protocol, nhà cung cấp thanh khoản chính trong mạng $SUI
đã bị tấn công bởi hacker, dẫn đến việc đánh cắp tài sản trị giá $223 triệu. Kẻ tấn công đã tận dụng lỗ hổng trong logic kinh doanh của hợp đồng thông minh, dẫn đến việc gần như hoàn toàn cạn kiệt các pool thanh khoản. Các token của hệ sinh thái Sui, bao gồm SUI và $USDC

Token Sui ($SUI ) đã có được động lực đáng kể trong những ngày gần đây, được thúc đẩy bởi sự kết hợp giữa các tín hiệu thị trường tăng giá và một phát triển quy định quan trọng. Nasdaq đã nộp mẫu đơn 19b-4 với Ủy ban Chứng khoán và Giao dịch Hoa Kỳ (SEC) để niêm yết ETF 21Shares SUI, đánh dấu đề xuất ETF đầu tiên tập trung vào hệ sinh thái blockchain Sui. Động thái này định vị SUI bên cạnh Bitcoin và Ethereum—hiện là những loại tiền điện tử duy nhất có ETF giao ngay được phê duyệt để giao dịch trên các thị trường của Hoa Kỳ—và đại diện cho một cột mốc biến đổi tiềm năng trong việc tham gia của các tổ chức với token.

Cetus Protocol – giao thức DeFi lớn nhất trên hệ sinh thái Sui – vừa trở thành nạn nhân của một vụ tấn công nghiêm trọng, gây thiệt hại ước tính hàng trăm triệu USD cho các dự án và người dùng liên quan.
Hiện tại, cộng đồng đang dõi theo sát sao cách Cetus xử lý hậu quả và bồi thường thiệt hại. Tuy nhiên, bên cạnh đó, một làn sóng quan tâm mới cũng đang nổi lên: mức độ phi tập trung thực sự của Sui Network đang bị đặt dấu hỏi lớn.
Vụ việc này không chỉ là hồi chuông cảnh báo về vấn đề bảo mật hợp đồng thông minh, mà còn là phép thử đối với kiến trúc và mô hình quản trị của toàn bộ mạng lưới Sui, đặc biệt trong bối cảnh nhiều người kỳ vọng đây sẽ là một trong những blockchain thế hệ mới mang tính đột phá.

Nổi bật trong số các ý kiến chỉ trích là Justin Bons, nhà sáng lập Cyber Capital, ông cho rằng:
“Các validator của SUI đang cấu kết để kiểm duyệt giao dịch của hacker! Điều đó có làm cho SUI trở thành một mạng lưới tập trung không? Câu trả lời ngắn gọn là CÓ – vấn đề quan trọng là vì sao.”
Ông nhấn mạnh rằng quyền kiểm soát trong hệ sinh thái Sui đang quá tập trung, với số lượng validator chỉ 114 và phần lớn nguồn cung token thuộc về nhóm sáng lập. Theo Bons, “việc các validator có thể nhanh chóng phối hợp để chặn giao dịch là vấn đề gốc rễ, chứ không phải mô hình đồng thuận hay quản trị bằng stake.”
Bons cũng bác bỏ các so sánh sai lệch với tiền lệ trên Ethereum, dẫn chứng rằng quy định OFAC 2023 không dẫn đến kiểm duyệt bất kỳ giao dịch nào trên Ethereum do mạng lưới này phi tập trung hơn và không thể tạo ra sự đồng thuận kiểm duyệt. Ông tiếp lời:
“Ngay cả vụ hack DAO năm 2016 trên Ethereum cũng không dẫn đến kiểm duyệt giao dịch. Các tài sản khi đó bị khóa trong smart contract, và mọi thay đổi đều trải qua quá trình bỏ phiếu minh bạch, không có giao dịch nào bị chặn.”
Những lập luận này làm dấy lên lo ngại rằng Sui - dù mang danh nghĩa là một blockchain công khai - lại đang vận hành theo cách giống một hệ thống tập trung, nơi quyền lực bị nắm giữ bởi thiểu số.
Quay lại với tokenomics của Sui Network

Theo thông tin từ tokenomics, hiện tại chỉ khoảng 3,34 tỷ token SUI đã được mở khóa và lưu hành trên thị trường. Tuy nhiên, khi kiểm tra trực tiếp trên Sui Explorer, có thể thấy hơn 7,6 tỷ token SUI đang được stake bởi các validator trên mạng lưới. Vậy điều này nói lên điều gì?

Sự bất cân xứng giữa lượng token SUI được mở khóa (khoảng 3,34 tỷ) và lượng token đang stake (hơn 7,6 tỷ) cho thấy một thực tế đáng lo ngại: phần lớn SUI đang tham gia staking đến từ các token chưa được mở khóa — vốn theo tokenomics thì lẽ ra vẫn đang trong trạng thái bị khóa và không thể sử dụng.
Điều này đặt ra nghi vấn về tính minh bạch và cam kết thực hiện đúng lộ trình tokenomics từ phía đội ngũ dự án và các đối tác chiến lược. Nếu đúng như quan sát, thì:
SUI đang bị thao túng một cách tinh vi: việc cho phép stake các token chưa mở khóa giúp đội ngũ và các bên liên quan vừa kiểm soát phần lớn mạng lưới (thông qua quyền validator), vừa chiếm phần lớn phần thưởng staking — vốn đáng lẽ nên được phân phối công bằng cho cộng đồng tham gia mạng lưới một cách thực sự.Mạng lưới Sui mất đi tính phi tập trung cốt lõi: staking từ các địa chỉ nội bộ và không thể giao dịch khiến mạng lưới trông “an toàn” về mặt kỹ thuật, nhưng lại tập trung quyền lực trong tay một nhóm nhỏ – trái ngược với nguyên lý của một blockchain công khai.Giá tăng không phản ánh giá trị nội tại: giá token SUI tăng mạnh trong thời gian qua có thể không đến từ nhu cầu thực sự của thị trường, mà đến từ hoạt động kiểm soát nguồn cung lưu hành (circulating supply) và thao túng thanh khoản.
Do đó, nhà đầu tư nhỏ lẻ cần hết sức thận trọng. Với một cấu trúc sở hữu bị kiểm soát bởi các bên nội bộ như vậy, bất kỳ thời điểm nào trong tương lai đều có thể dẫn đến hành vi bán tháo hàng loạt. Trong kịch bản xấu, nhà đầu tư mới có thể trở thành "Exit Liquidity" cho các vòng đầu tư trước hoặc chính đội ngũ phát triển.
#Cetus $CETUS #SuiNetwork

Ngày 22 tháng 5 năm 2025, sàn giao dịch phi tập trung Cetus, hoạt động trên blockchain $SUI
đã chịu đựng một cuộc tấn công hacker quy mô lớn. Kẻ xấu, lợi dụng lỗi trong logic kinh doanh của giao thức, đã đánh cắp token trị giá 223 triệu USD, trong đó có 20,920 $ETH
(khoảng 56 triệu USD).
Đội ngũ Cetus, hợp tác với công ty điều tra tội phạm blockchain Inca Digital và được hỗ trợ bởi Sui Foundation, đã công bố phần thưởng trị giá 5 triệu USD cho thông tin giúp xác định, tìm kiếm và bắt giữ các hacker. Thông tin này đã được công bố trên trang chính thức của Cetus trên X.

$SUI

#SUI đã chứng kiến sự tăng trưởng đáng kể kể từ mức thấp tháng 4, vượt qua mức xác nhận tăng giá và hình thành một sóng động lực rõ ràng, tiếp theo là một đợt điều chỉnh.
Miễn là nó giữ trên $1.71, thiết lập này vẫn hợp lệ với tiềm năng cho một mức cao nhất mọi thời đại mới sớm.