Bạn có bao giờ tự hỏi:
Thị trường thực sự là gì?
Nhiều người nghĩ đơn giản:
là nơi để mua bán hàng hóa.
Nhưng thật ra, thị trường làm được một điều kỳ diệu hơn nhiều:
kéo giá trị từ tương lai về hiện tại.
Nghe có vẻ trừu tượng.
Nhưng hãy để tôi kể bạn nghe một câu chuyện nhỏ.
Khi bạn vay ngân hàng để mở quán cà phê,
bạn không chỉ vay tiền.
Bạn đang vay cả doanh thu tương lai —
một thứ chưa hề tồn tại.
Một thứ chỉ là… ý tưởng trong đầu bạn.
Và đó chính là cách chủ nghĩa tư bản vận hành như một cỗ máy du hành thời gian.
---
Năm 2007, Steve Jobs bước lên sân khấu.
Trên tay là một chiếc iPhone.
Nhưng thực ra, ông không bán một chiếc điện thoại.
Ông bán một tầm nhìn tương lai —
nơi mọi người dùng điện thoại để làm mọi thứ:
gọi điện, nghe nhạc, lướt web, kết nối.
Apple, bằng một bài thuyết trình,
đã kéo tương lai gần lại vài năm.
Thị trường cho phép điều đó xảy ra.
Miễn là có đủ người tin và dám đặt cược.
Crypto cũng vậy.
Khi bạn mua Ethereum,
bạn không mua một dòng code.
Bạn đang đặt cược vào một tương lai,
nơi blockchain thay đổi cách con người tương tác.
Nhưng… cũng tại đây,
xuất hiện một nghịch lý thú vị.
Rất nhiều người đang tích trữ Bitcoin.
Họ hy vọng giá sẽ tăng.
Họ coi nó như một tài sản đảm bảo cho tương lai.
Nhưng hãy thử hỏi:
Liệu việc giữ thật nhiều Bitcoin có tạo ra tương lai thực sự không?
Nếu bạn bước vào một cỗ máy thời gian…
và đứng yên,
bạn đang chờ điều gì?
Bạn không tiến về phía trước.
Bạn cũng không tạo ra điều mới.
Bạn chỉ… chờ.
Nếu tất cả đều tích trữ
và ngồi yên chờ giá tăng —
cỗ máy sẽ không chạy.
Tệ hơn,
nó có thể khiến chúng ta quay ngược trở lại quá khứ —
nơi không có giá trị mới được sinh ra.
Nơi thời gian chỉ trôi mà không dẫn tới đâu.
---
Vitalik Buterin hiểu rất rõ điều này.
Ngay từ đầu, ông đã nhấn mạnh:
Crypto chỉ có giá trị nếu nó tạo ra ứng dụng thực tế.
Hợp đồng thông minh.
Tài chính phi tập trung.
NFT hữu dụng.
Crypto giống như… điện ở thời kỳ đầu.
Ban đầu người ta hào hứng.
Nhưng chẳng biết dùng vào việc gì.
Nếu ai cũng tích trữ máy phát điện,
nhưng không ai chế tạo bóng đèn,
không có tủ lạnh hay động cơ...
thì điện cũng chỉ là một phát minh vô dụng.
Giá trị không nằm ở giá.
Giá trị nằm ở khả năng biến ý tưởng thành hiện thực —
ngay bây giờ.
Ethereum không chỉ hứa hẹn.
Nó đã tạo ra một hệ sinh thái với hàng loạt ứng dụng.
Còn rất nhiều dự án khác —
chỉ bán niềm tin.
Không sản phẩm.
Không người dùng.
Không giá trị.
Sớm muộn, chúng cũng sẽ phải trả giá.
Thị trường không thưởng cho người đứng yên.
Thị trường thưởng cho những ai dám kéo tương lai về hiện tại.
Lịch sử luôn ưu ái những người tạo ra giá trị thật.
Những người biến ý tưởng thành sản phẩm.
Những người hành động.
---
Vậy lần tới,
khi bạn đầu tư vào một dự án crypto,
hãy tự hỏi:
Dự án này có đang kéo tương lai lại gần?
Hay chỉ đứng yên và chờ?
Bạn đang đặt cược vào một hệ sinh thái ứng dụng?
Hay đang gửi tiền cho một nhóm chỉ biết nắm token và cầu nguyện?
Chủ nghĩa tư bản là một cỗ máy thời gian mạnh mẽ.
Nhưng chiếc máy ấy chỉ vận hành khi bạn chủ động sử dụng nó.
Nó không hoạt động
khi bạn ngồi yên
và hy vọng rằng tương lai sẽ tự tìm đến.
Câu hỏi cuối cùng:
Bạn đã sẵn sàng bước lên cỗ máy thời gian
và kéo tương lai về hiện tại chưa?
Bởi vì —
chỉ những người dám hành động
mới thực sự nhận được phần thưởng xứng đáng.