Chính quyền Trump hoàn tất thỏa thuận thương mại với EU áp thuế 15% hàng nhập khẩu từ châu Âu.

Tổng thống Donald Trump ngày 28/7 chính thức công bố thỏa thuận thương mại với Liên minh châu Âu (EU), được ông gọi là “thỏa thuận lớn nhất trong tất cả”. Sau nhiều tháng đàm phán căng thẳng và những lời đe dọa áp thuế 30%, hai bên cuối cùng đã đạt được một khung thỏa thuận thiết lập mức thuế 15% đối với hầu hết hàng hóa nhập khẩu từ EU vào Mỹ.

Thỏa thuận này sẽ nâng thuế quan trung bình từ 1,2% năm 2024 lên 17,5%, theo dự báo của Capital Economics. Ngược lại, hàng xuất khẩu Mỹ sang châu Âu sẽ được hưởng mức thuế 0%, tạo ra lợi thế cạnh tranh đáng kể cho các doanh nghiệp Mỹ trong việc tiếp cận thị trường EU với 450 triệu người tiêu dùng.

Chủ tịch Ủy ban châu Âu Ursula von der Leyen thừa nhận rằng “15% không phải là con số nhỏ, nhưng đây là kết quả tốt nhất chúng tôi có thể đạt được”. Bà cũng xác nhận các cuộc đàm phán rất khó khăn và căng thẳng, nhưng cả hai bên đều đạt được kết quả phù hợp.

Bên cạnh việc điều chỉnh thuế quan, EU đã cam kết mua 750 tỷ USD khí thiên nhiên hóa lỏng (LNG) từ Mỹ trong ba năm tới để thay thế nguồn cung từ Nga. Đây được coi là động thái chiến lược giúp EU giảm phụ thuộc vào năng lượng Nga đồng thời tăng cường hợp tác với Mỹ trong lĩnh vực năng lượng.

Phản ứng trái chiều từ châu Âu

Mặc dù tránh được cuộc chiến thương mại toàn diện, thỏa thuận này nhận được phản ứng trái chiều từ các nhà lãnh đạo châu Âu. Thủ tướng Pháp François Bayrou gọi đây là “ngày đen tối” và coi việc EU nhượng bộ như một “sự khuất phục”.

Thủ tướng Đức Friedrich Merz thẳng thắn tuyên bố: “Tôi không hài lòng với kết quả này. Nhưng với điểm khởi đầu mà chúng ta có với Mỹ, nhiều hơn thế đơn giản là không thể đạt được”. Các nhà lãnh đạo châu Âu khác cũng thể hiện thái độ thận trọng, với Thủ tướng Tây Ban Nha Pedro Sanchez ủng hộ thỏa thuận “nhưng không có nhiệt tình”.

Các nhà kinh tế từ ngân hàng đầu tư Société Générale nhận định đây là “một thỏa thuận bất cân xứng và mất cân bằng”, khi EU quyết định không trả đũa hay tăng thuế mà thậm chí còn cam kết giảm thuế. Theo dự báo, thỏa thuận sẽ làm giảm GDP hàng năm của EU khoảng 0,2%.

Bên cạnh năng lượng, EU cũng cam kết đầu tư 600 tỷ USD vào Mỹ trước năm 2028 và mua “một lượng lớn thiết bị quân sự” từ Mỹ. Thỏa thuận cũng bao gồm việc giải quyết các rào cản phi thuế quan đối với nông sản Mỹ và thiết lập quy tắc xuất xứ nghiêm ngặt để đảm bảo lợi ích chỉ dành cho Mỹ và EU.

Đặc biệt, các mức thuế cao hơn vẫn được áp dụng cho thép, nhôm và đồng từ EU, với mức 50% được duy trì như trước đây. Trump nhấn mạnh chính sách này sẽ tạo ra hàng chục tỷ USD doanh thu mỗi năm và giúp thu hẹp mất cân bằng thương mại lâu dài giữa Mỹ và châu Âu.