Nền tảng đầu tư Republic đang có kế hoạch phát hành các token mô phỏng giá trị cổ phần của các công ty tư nhân đình đám như SpaceX, OpenAI và Anthropic. Động thái này nhằm mục đích mở rộng cơ hội đầu tư vào các công ty công nghệ hàng đầu cho nhà đầu tư cá nhân.

Cách thức hoạt động và lợi ích cho nhà đầu tư nhỏ lẻ

Theo Wall Street Journal, #Republic sẽ mua lại cổ phần từ thị trường thứ cấp, sau đó phát hành các token đại diện cho “trái phiếu liên kết giá” (price-linked notes). Nhờ đó, nhà đầu tư cá nhân có thể tham gia chỉ với số tiền nhỏ từ 50 đến 5.000 USD, thấp hơn nhiều so với ngưỡng đầu tư trực tiếp vào cổ phần tư nhân (thường là 10.000–100.000 USD). Sau khi nắm giữ đủ 12 tháng, các token này sẽ được phép giao dịch trên sàn INX mà Republic đã mua lại vào tháng 4/2025.

Mặc dù các token này không đại diện cho quyền sở hữu pháp lý đối với cổ phần hay quyền truy cập báo cáo tài chính, đây vẫn là một bước tiến lớn, giúp nhà đầu tư nhỏ lẻ gián tiếp tiếp cận lợi nhuận từ các công ty công nghệ hàng đầu vốn trước nay chỉ dành cho nhà đầu tư tổ chức.

Cơ sở pháp lý và những lo ngại tiềm ẩn

Republic cho biết họ dựa vào điều khoản trong Đạo luật JOBS Act năm 2012, cho phép các công ty tại Mỹ huy động tối đa 5 triệu USD/năm từ nhà đầu tư phổ thông. Các token này sẽ do chính Republic phát hành mà không cần sự đồng ý từ các công ty như SpaceX hay #OpenAI . Về bản chất, đây là một dạng "khoản ghi nợ" cam kết trả thưởng dựa theo mức tăng giá trị của cổ phiếu gốc. Republic khẳng định dự án đã được cấp phép theo mô hình Regulation Crowdfunding từ Ủy ban Chứng khoán Mỹ (SEC).

Tuy nhiên, giới chuyên gia vẫn có nhiều nghi vấn:

Thiếu quyền sở hữu: Token không đại diện quyền sở hữu thực sự, thiếu minh bạch và quyền cổ đông.

Yêu cầu công khai thông tin: Nếu có quá nhiều người sở hữu token, công ty phát hành có thể bị yêu cầu công khai thông tin như một doanh nghiệp đại chúng.

Lo ngại từ SEC: SEC hoàn toàn có thể xem đây là một dạng chứng khoán phái sinh chưa được phê duyệt, tương tự cách họ xử lý "stock token" của Binance năm 2021.

Phản đối từ công ty gốc: #SpaceX hay OpenAI có thể phản đối kế hoạch này vì lo ngại ảnh hưởng đến cấu trúc cổ đông hoặc giá trị thương hiệu.