Tổng thống Mỹ Donald Trump đã chỉ trích Elon Musk một cách gay gắt trong bài đăng trên Truth Social hôm qua, nói rằng ông “buồn lòng khi chứng kiến Elon Musk hoàn toàn trật đường ray, gần như trở thành một thảm họa chính trị trong suốt 5 tuần qua.”
Trump bác bỏ hoàn toàn ý tưởng thành lập đảng thứ ba, khẳng định điều đó “chưa bao giờ thành công tại Mỹ” vì “hệ thống không được thiết kế cho điều đó.” Ông cảnh báo các đảng thứ ba chỉ mang đến “sự hỗn loạn và rối loạn toàn diện”, và nước Mỹ “đã có quá đủ sự hỗn loạn từ phe Dân chủ.”
Trước đó, Elon Musk vừa tuyên bố thành lập Đảng Mỹ (America Party) vào thứ Bảy, cho rằng người Mỹ đang khao khát một lựa chọn chính trị mới. Ông trích dẫn dữ liệu khảo sát cho thấy cử tri muốn có đảng mới với tỷ lệ ủng hộ gấp đôi so với phản đối. Elon chỉ trích cả hai đảng lớn là “tham nhũng và lãng phí”, gọi nước Mỹ là “một hệ thống độc đảng trá hình.”
Trump phản pháo gay gắt về Đảng mới và chính sách xe điện
Trump không mảy may ấn tượng. Ông ca ngợi đảng Cộng hòa là “một bộ máy vận hành trơn tru” và khoe rằng đảng này vừa thông qua đạo luật lớn nhất từ trước đến nay trong lĩnh vực liên quan — chính thức bãi bỏ quy định bắt buộc sử dụng xe điện của chính phủ liên bang, một trong những mục tiêu lâu dài trong chiến dịch của ông.
Trump nhấn mạnh đạo luật này trao quyền tự do cho người Mỹ trong việc lựa chọn loại phương tiện mình sử dụng, từ xe chạy xăng, xe lai điện đến các công nghệ tương lai. Ông cũng nhắc lại rằng việc bãi bỏ quy định xe điện là điều đã được ông hứa suốt nhiều năm và trong mọi bài phát biểu.
Trump tiết lộ ông từng hỏi Elon liệu có biết quy định này sẽ bị bãi bỏ hay không, và Elon được cho là trả lời rằng “không bận tâm.” Trump nói phản ứng đó là “vô cùng bất ngờ,” nhất là khi Elon từng dành cho ông “sự ủng hộ toàn diện và không điều kiện.”
Mâu thuẫn cũ về NASA và căng thẳng cá nhân
Trump còn nhắc đến một yêu cầu trước đây của Elon — đề cử một người bạn thân lãnh đạo NASA. Theo Trump, người này có năng lực nhưng là “một đảng viên Dân chủ chính hiệu chưa từng ủng hộ Cộng hòa.” Trump cũng nói rằng “Elon có lẽ cũng vậy.” Ông cho rằng việc bổ nhiệm người thân cận với Elon — lại hoạt động trong lĩnh vực không gian — làm lãnh đạo NASA là không phù hợp, vì NASA đóng vai trò trọng yếu trong hệ sinh thái kinh doanh của Elon. Ưu tiên của Trump, ông nhấn mạnh, là “bảo vệ người dân Mỹ.”
Ngày 28/6, Elon viết trên X rằng “dự thảo luật Thượng viện mới sẽ hủy hoại hàng triệu việc làm và gây tổn hại chiến lược nghiêm trọng cho nước Mỹ.” Ông gọi đây là “hành động tự sát chính trị” đối với đảng Cộng hòa.
Ngày 30/6, Trump đáp trả, cho biết ông sẽ sử dụng DOGE — một chương trình giám sát từng do Elon phụ trách — để điều tra các hợp đồng liên quan đến chính phủ liên bang của công ty Elon.
Ngày 1/7, Elon chuyển sang tấn công cá nhân, công bố sẽ tài trợ cho chiến dịch tái tranh cử của Dân biểu Thomas Massie — người đã bỏ phiếu chống lại dự luật của Trump. Cùng ngày, Trump nói với báo giới rằng ông sẽ “xem xét” khả năng trục xuất Elon khỏi Mỹ.
Trong khi đó, chính trị gia Nga Dmitry Novikov nói với TASS rằng Nga sẵn sàng cấp tị nạn chính trị cho Elon Musk nếu tình hình leo thang, nhưng ông tin rằng Elon “có lẽ chưa cần đến điều đó.” Elon chưa đưa ra phản hồi.
Cử tri Cộng hòa quay lưng với Elon, đảng mới gây lo ngại cho cả hai phe
Thăm dò của YouGov cho thấy mức độ thiện cảm ròng của Elon trong đảng Cộng hòa đã giảm 20 điểm chỉ trong tháng 6 — mức thấp nhất từng ghi nhận. Tuy nhiên, Elon lại nhận được sự quan tâm đáng kể từ cử tri độc lập và không thuộc hai đảng lớn. Một khảo sát từ Quantus Insights đầu tháng 7 cho thấy gần 40% người Mỹ ủng hộ ý tưởng về đảng mới của Elon. Mặc dù chưa rõ tỷ lệ này chuyển hóa ra phiếu bầu ra sao, nhưng nó đã khiến cả hai đảng lớn lo ngại.
Trong nội bộ MAGA, một số người ủng hộ Trump tỏ ra hài lòng khi Elon “ra mặt” và tự tách ra. Một khảo sát khác từ YouGov cho thấy đa số cử tri Cộng hòa đứng về phía Trump trong cuộc chiến này, trong khi cử tri Dân chủ chủ yếu không chọn bên. Khi được hỏi về phát biểu của Elon phản đối dự luật được GOP hậu thuẫn, 56% người được hỏi cho biết họ đồng tình với Elon, chỉ 17% phản đối.
Cựu chiến lược gia của Trump, Steve Bannon, nhận định trên chương trình War Room rằng Elon có thể sẽ bị “phe Dân chủ lôi kéo.” Dân biểu Dân chủ California Ro Khanna cũng lên tiếng kêu gọi đảng mình “tiếp cận và hợp tác với Elon,” vì điều đó có thể mang lại lợi ích chính trị lâu dài.